USabelo Cele wethula “Uhambo” kuJOMBA! 2021 (isithombe sihlinzekiwe)

IJOMBA liqhubekisela phambili abaculi baseThekwini ‘kwiDigital Edge’ yokwenza kahle ngomdanso

Ngu-Alexander Dale Kuhunyushwe nguLisa Goldstone

--

Ipulatifomu ekhishwe yiJOMBA, “iDigital Edge”, ikhombisa ukusebenza kwabadansi baseThekwini abahlola ngamunye uhlaka lomkhosi we “Border Crossings” ngokusebenzisa umdanso esikrinini.

Umsebenzi wokuqala emisebenzini eyisithupha, Uhambo kaSabelo Cele, ubeka izidumbu ze- “Queer” ngezikhathi zokulinganiselwa kanye noshintsho. Ekuqaleni babhekene nemizimba engashadile eyayiphoqelelwa ukuthola indlela ngezindawo zezimboni ezingathetheleli, ingcindezi yomsebenzi isuswa ngokushesha ngombala nokunyakaza. Ukuthola ukukhululeka emdansweni, ubunikazi beQueer emnyama emsebenzini kaCele bakhululwa ngekhefu elingokomoya libe yisimo somphakathi kanye nobuningi. Ngokuthola ukufana, uCele ukhombisa ukubaluleka komphakathi ngezikhathi zobunzima noma ngezikhathi zenguquko; isiphakamiso esikhuthazayo njengoba siqhubeka nokubhekana nobunzima bezwe langemva kobhadane. Ku-Uhambo, uCele akagcini nje ngokuhlela ulwazimagama oluhlelayo nolubukhali kepha welula amakhono ekhamera, angahambi nje kuphela emzimbeni odansayo, kodwa adlule kuwo.

I-imThwalo ka-Aphelele Nyawose, ehumusha ngokunganaki ukuthi ingumthwalo, izibeka njengesikhumbuzo esinzima senkinga yodlame olubhekiswe kwabesifazane eNingizimu Afrika. Umsebenzi ngokushesha uthatha ukunaka kombukeli ngokulandelana okusheshayo nokubonwayo kwempilo yasekhaya yasemadolobheni eNingizimu Afrika. Kodwa-ke, uNyawose udlulela ngale kobuntwana ‘bokugoba’ futhi angene ngesibindi ekuzithobeni komzimba womuntu wesifazane omnyama. Kuwo wonke umdanso, sinikezwa izinhlangano ezifuywayo, okuthi ngemuva kwezimo ezibucayi zodlame lwezinzalamizi, zizithole zibalekela… zona uqobo. Bavinjelwe ekwenqabeni ukukholwa ngendawo yasekhaya esimweni sokulwa, abadansi bafana nezipoki, isithunzi salokho ababeyikho futhi bakhulula ikusasa, babuka ngamafasitela aphukile. Umsebenzi kaNyawose awugcini nje ngokuthwala umthwalo ongabekezeleleki wokuba ngowesifazane eNingizimu Afrika kepha unikeza ababukeli amazwibela alusizi ebuhlungwini bokuzihlukanisa nobunzima bezomnotho njengomphumela wobhadane lweCovid-19. Kepha, uNyawose wenqaba indaba eyodwa yokuhlupheka futhi ufuna ikusasa lokumelana, ukuqina nethemba. Ku-imThwalo, uNyawose akagcini ngokushaya umdanso onamandla noshukumisayo kepha ubuyela ngokungapheli ewindini eliphukile ukuqhubeka nokubheka ngaphandle, ukuqhubeka nethemba, ukuqhubeka nokulwa izinsuku ezingcono.

Ngenkathi uNyawose ebheke phambili ethembeni, ku-Can you see me now? , uNqubeko ‘Cue’ Ngema ukhombisa amandla okubheka emuva kokwedlule ukuthola ukuqondiswa. Umsebenzi uyahamba ngokumangazayo ngomculo omnandi ogqamisa futhi uqinise imizwa eyindida ekhuthazwe ukwenziwa komdanso kaNgema. Umsebenzi kaNgema ususelwa e-Afrocentric imibono futhi ikhombisa ukuboniswa okuhle kokungafundi nokuxoshwa. Ukukhumbula kanye nomlando, okuyizimpawu ezibalulekile zemikhuba namasiko ase-Afrika, akugcini nje ngokuba ngamathuluzi anamandla okususa izingqinamba zokuphuphuthekiswa kobukoloniyali kepha kuphuma kube ngumkhawulo ekuxhumaneni nasekuqondisweni okungokomoya. Kuhlungwe ngemisinga engapheli yamagagasi olwandle, uNgema usikhumbuza ngokubaluleka komphakathi nokuxhumana. Naphezu kokuvinjelwa nemingcele etholakala emhlabeni womhlaba, uma sibambelela lapho sivela khona futhi siqaphele labo abeza ngaphambi kwethu, asisoze salahleka ngokweqiniso, asinakuba sodwa ngokweqiniso.

Kweminye imisebenzi emithathu, sibona indlela izinsiza zomdanso ekwakhiweni kobunikazi kanye nemilando yomuntu siqu ku Aikyam…Reincarnating Identity kaCameron Govender kanye no Sihamba Sizibhala kaThobile Maphanga kanye nakuSinethemba Khuzwayo Border Impositions, ukuthi umuntu ulwa kanjani nemingcele futhi umehluko oweze wachaza umphakathi wethu.

Ekugcineni, iJOMBA yethula ipulatifomu ejabulisayo engagcini nje ngokukhombisa abadansi abasakhulayo eNingizimu Afrika kepha isinika nephuzu lokuxhumana. Ngamunye walaba badansi abakhaliphile usikhumbuza ukuthi sibheke ngaphandle kwewindi eliphukile bese siqhubeka nokulwa, siqhubeke sinethemba.

--

--

JOMBA! Contemporary Dance Experience
JOMBA! Contemporary Dance Experience

Written by JOMBA! Contemporary Dance Experience

JOMBA! Contemporary Dance Experience is a Durban-based festival that celebrates critical contemporary dance from Africa and across the globe

No responses yet